Cáp AAG là gì? Những sự cố cáp quang biển AAG

Cáp AAG là một trong những hệ thống cáp quang biển quốc tế quan trọng nhất, có vai trò kết nối Đông Nam Á với lục địa Bắc Mỹ qua Thái Bình Dương. Với chiều dài hơn 20.000 km và dung lượng truyền tải lên tới 2.88 Terabit mỗi giây, AAG được đưa vào hoạt động từ năm 2009, đã góp phần mở rộng băng thông, cải thiện tốc độ kết nối internet quốc tế và thúc đẩy phát triển viễn thông giữa các khu vực. Đây là tuyến cáp trọng yếu phục vụ nhiều nhà mạng lớn tại Việt Nam cũng như các nước trong khu vực. Cùng Cáp điện VN tìm hiểu chi tiết về Cáp AAG là gì? Những sự cố cáp quang biển AAG từ trước đến nay.

Cáp AAG là gì?

Cáp AAG (Asia-America Gateway) là một hệ thống cáp quang thông tin liên lạc ngầm dưới đáy biển, có chiều dài khoảng 20.000 km, kết nối trực tiếp giữa Đông Nam Á (bao gồm Việt Nam) với lục địa Hoa Kỳ. Tuyến cáp này đi qua nhiều quốc gia như Singapore, Malaysia, Thái Lan, Brunei, Hong Kong, Philippines, Guam, Hawaii, Mỹ và cập bờ tại Vũng Tàu (Việt Nam).

Được đưa vào hoạt động từ năm 2009, cáp quang biển AAG đảm nhận vai trò huyết mạch trong truyền dẫn dữ liệu Internet và viễn thông quốc tế. Băng thông thiết kế của tuyến cáp này lên tới 2,88 Tbit/s, đáp ứng nhu cầu kết nối Internet tốc độ cao, giảm độ trễ và giá thành truyền dữ liệu quốc tế cho hàng triệu người dùng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương và Mỹ.​

Tuyến cáp AAG có cấu tạo gồm nhiều sợi quang bằng thủy tinh hoặc plastic, được bảo vệ bởi nhiều lớp chống nước, chống va đập, giúp đảm bảo độ bền trong môi trường biển sâu khắc nghiệt. Các đối tác đầu tư và khai thác AAG gồm các tập đoàn viễn thông lớn như VNPT, Viettel, FPT Telecom, CMC, cũng như nhiều nhà mạng ở các nước Đông Nam Á.​

Cáp quang biển AAG có ý nghĩa rất lớn đối với Việt Nam: đa số lưu lượng Internet quốc tế đi và đến Việt Nam đều qua tuyến này. Do đó, bất cứ sự cố nào xảy ra với tuyến cáp có thể gây ảnh hưởng lớn tới tốc độ và chất lượng truy cập Internet quốc tế của người dùng trong nước.

Quy trình hàn nối cáp quang biển AAG

Quy trình hàn nối cáp quang biển thường diễn ra trên các tàu chuyên dụng với những thiết bị kỹ thuật cao, không phải được thực hiện ngay dưới đáy biển bằng thợ lặn như nhiều người nghĩ. Khi có sự cố đứt cáp, tàu chuyên dụng sẽ dùng thiết bị tời kéo đoạn cáp bị đứt từ đáy biển lên mặt nước, sau đó cố định hai đầu cáp lên phao nổi. Đầu cáp này sẽ được đưa vào phòng kỹ thuật đặc biệt trên tàu để tiến hành hàn nối từng sợi quang với độ chính xác cao bằng máy hàn quang tự động.​ Các bước chính của quá trình hàn nối gồm:

• Kéo đoạn cáp bị đứt lên tàu, cố định trên phao nổi.
• Làm sạch, chuẩn bị đầu cáp để hàn, tước vỏ bảo vệ và lớp bọc, làm sạch từng sợi quang bằng cồn chuyên dụng.
• Cắt phẳng đầu sợi quang theo đúng chuẩn.
• Đặt từng sợi vào máy hàn quang để thực hiện ghép nối bằng hồ quang điện, máy hàn sẽ điều chỉnh và kiểm tra độ chính xác.
• Kiểm tra chất lượng mối hàn bằng hình ảnh và đo suy hao (đảm bảo <0,03db).
• Bảo vệ mối hàn bằng ống co nhiệt và bọc lại các lớp bảo vệ cáp ban đầu.
• Sau khi hoàn tất, toàn bộ đoạn cáp được đưa trở lại đáy biển bằng thiết bị chuyên dụng.

Quá trình này yêu cầu tay nghề cao, kỹ thuật chính xác và thiết bị chuyên biệt để đảm bảo chất lượng truyền dẫn ổn định khi vận hành trở lại. Bất cứ sự cố nào trong hàn nối đều có thể gây suy hao tín hiệu hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng tới mạng Internet quốc tế liên quan đến tuyến cáp này.​

Như vậy, hàn nối cáp quang biển là quá trình phức tạp, đòi hỏi đội ngũ kỹ sư chuyên nghiệp, công nghệ hiện đại và quy trình kiểm soát nghiêm ngặt để đảm bảo khôi phục thông tin liên lạc một cách an toàn, bền vững.

Những sự cố cáp quang biển AAG

Dưới đây là tóm tắt các sự cố cáp quang biển AAG (Asia-America Gateway) theo từng năm nổi bật:

• 2013: Đứt cáp ngoài khơi Vũng Tàu, Việt Nam, gây gián đoạn lớn kết nối Internet quốc tế tại Đông Nam Á. Đây là một trong các lần sự cố đầu tiên lớn nhất trên tuyến AAG.
• 2014: Vào ngày 15/9/2014, đoạn cáp giữa Vũng Tàu và Hồng Kông bị hỏng, ảnh hưởng tốc độ mạng ở nhiều quốc gia trong khu vực như Malaysia, Singapore, Thái Lan, Việt Nam. Việc sửa chữa kéo dài và gặp nhiều khó khăn do phát hiện thêm điểm đứt mới.
• 2015: Liên tiếp xảy ra các sự cố đứt cáp tại đoạn S1H nối Vũng Tàu và Hồng Kông. Internet Việt Nam nhiều lần mất hoặc chập chờn do sự cố dây cáp, sửa chữa thường xuyên kéo dài.
• 2016: Từ ngày 22 đến 28/6, tuyến cáp AAG bảo trì ảnh hưởng tốc độ kết nối quốc tế. Tháng 8 cùng năm, cáp lại đứt gần Hồng Kông, gây gián đoạn lớn và sửa chữa hoàn tất sau gần một tháng.
• 2017: Đây là năm nhiều sự cố nhất với tuyến cáp AAG, với ít nhất 157 ngày gặp sự cố, chiếm hơn 43% thời gian cả năm. Đường truyền qua nhánh gần Vũng Tàu bị hư hỏng nghiêm trọng, sửa chữa gặp khó khăn do thời tiết.
• 2018: Nhiều lần gián đoạn do việc di dời cáp AAG liên quan đến mở rộng sân bay Changi, Singapore và một số sự cố kỹ thuật khác, làm ảnh hưởng kết nối internet khu vực.
• 2019 – 2022: Cáp AAG tiếp tục gặp sự cố và phải sửa chữa nhiều lần, gây tác động đến truy cập Internet quốc tế của Việt Nam. Các nhà mạng phối hợp sửa chữa nhằm giảm thiểu thời gian gián đoạn.

Những sự cố này phần lớn xảy ra tại đoạn cáp ngoài khơi Vũng Tàu và khu vực gần Hồng Kông, là các điểm kết nối đất liền quan trọng của tuyến AAG. Việc sửa chữa cáp quang biển dài và phức tạp đòi hỏi tàu chuyên dụng, thời tiết thuận lợi mới thực hiện được, nên thời gian gián đoạn thường kéo dài gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dịch vụ internet tại khu vực Đông Nam Á.

Tuyến cáp AAG không chỉ mang lại một bước tiến lớn cho hạ tầng mạng quốc tế mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì kết nối Internet cho Việt Nam và Đông Nam Á với Hoa Kỳ. Mặc dù gặp phải một số sự cố đứt cáp trong quá trình hoạt động, AAG vẫn là trụ cột chính trong việc đảm bảo truyền dẫn dữ liệu quốc tế, hỗ trợ phát triển kinh tế số và thương mại điện tử giữa các khu vực. Việc liên tục nâng cấp và bảo trì tuyến cáp này sẽ giúp giữ vững an toàn và ổn định kết nối trong tương lai.