Tủ điện 3 pha là gì? Phân loại và công dụng của tủ điện 3 pha

Tủ điện 3 pha là thiết bị không thể thiếu trong hệ thống điện hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối, điều khiển và bảo vệ nguồn điện 3 pha sử dụng trong các công trình, nhà máy, doanh nghiệp và cả hộ gia đình. Thiết bị này giúp đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn và hiệu quả cho các thiết bị điện công suất lớn hoạt động đồng thời. Việc hiểu và sử dụng đúng tủ điện 3 pha sẽ giúp nâng cao tuổi thọ hệ thống điện và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Tủ điện 3 pha là gì?

Tủ điện 3 pha là tủ điện trung tâm trong hệ thống điện của hộ gia đình sử dụng nguồn điện 3 pha, thường phù hợp với những nhà có nhiều thiết bị công suất lớn như máy lạnh, máy nước nóng, bếp từ, máy giặt, thang máy nhỏ… Tủ có chức năng phân phối dòng điện từ lưới điện 3 pha vào nhà qua công tơ, sau đó được phân chia đều cho 3 pha nhằm giảm tải và bảo vệ hệ thống điện.

Một tủ điện 3 pha gia đình tiêu chuẩn thường bao gồm các thành phần chính như: MCCB tổng (cầu dao tự động tổng) để đóng/ngắt toàn bộ hệ thống, thanh cái L1, L2, L3 và trung tính N, các aptomat nhánh (MCB/RCBO) phân phối điện cho từng mạch riêng biệt. Tủ cũng trang bị bộ chống sét đường dây (SPD) giúp bảo vệ an toàn cho toàn bộ thiết bị điện trong nhà.

Thông qua việc phân chia tải đều giữa 3 pha, tủ điện 3 pha giúp giảm hiện tượng quá tải dây dẫn, nóng ổ cắm, ngắt mạch liên tục, từ đó đảm bảo an toàn và nâng cao tuổi thọ cho các thiết bị điện gia đình. Đây là giải pháp điện năng hiện đại, phù hợp với các hộ gia đình có nhu cầu sử dụng điện lớn và nhiều thiết bị cùng hoạt động đồng thời.

Phân loại tủ điện 3 pha gia đình

Phân loại tủ điện 3 pha gia đình phổ biến gồm các loại sau:

• Tủ điện 3 pha gia đình dân dụng: Loại tủ này được thiết kế nhỏ gọn, thẩm mỹ, phù hợp với không gian nhà ở. Tủ phân phối điện 3 pha giúp phân chia dòng điện sang 3 pha, giảm tải cho mỗi pha và đảm bảo an toàn điện cho các thiết bị gia đình như máy lạnh, bếp từ, máy bơm nước, thang máy mini…
• Tủ điện tổng gia đình: Đây là tủ điện chính nhận nguồn điện 3 pha từ lưới điện quốc gia qua đồng hồ công tơ rồi phân phối điện đến các tủ nhánh trong nhà. Tủ điện tổng có các thiết bị bảo vệ ngắt điện khi có sự cố như CB tổng, CB nhánh, thiết bị chống giật.
• Tủ điện ATS gia đình: Loại tủ chuyển mạch nguồn điện tự động, thường được dùng kèm với máy phát điện dự phòng, giúp chuyển đổi nguồn điện khi mất điện lưới một cách tự động, duy trì vận hành ổn định cho các thiết bị điện quan trọng.
• Tủ điện điều khiển (Control Cabinet): Dùng để điều khiển các thiết bị như bơm nước, hệ thống điện năng lượng mặt trời, hệ thống chiếu sáng trong gia đình, tích hợp các thiết bị tự động hóa.

Tủ điện 3 pha gia đình thường tuân theo tiêu chuẩn kỹ thuật TCVN/IEC, đảm bảo an toàn vận hành, có đầy đủ trang bị thiết bị bảo vệ, dễ dàng nâng cấp và bảo trì. Loại tủ này đang ngày càng phổ biến trong các nhà phố, biệt thự và các công trình sử dụng nhiều thiết bị điện công suất lớn.Tủ điện phân phối 3 pha là thiết bị dùng để phân phối nguồn điện 3 pha từ nguồn cung cấp chính đến các nhánh điện hoặc thiết bị dùng trong hệ thống điện công nghiệp và dân dụng. Tủ có chức năng điều khiển và bảo vệ mạch điện, giúp cung cấp điện ổn định, an toàn cho các thiết bị sử dụng điện 3 pha như động cơ, máy móc công nghiệp, hệ thống chiếu sáng và thiết bị điện khác.

Chức năng của tủ điện 3 pha

Chức năng của tủ điện 3 pha đối với gia đình và công nghiệp gồm:

• Phân phối tải điện đều cho 3 pha: Tủ điện nhận nguồn điện 3 pha vào qua MCCB tổng, sau đó phân phối điện đều cho các nhánh mạch điện trong gia đình, giúp cân bằng tải, giảm quá tải dây dẫn, tránh hiện tượng nóng ổ cắm hay nhảy CB liên tục.
• Bảo vệ hệ thống điện: Tủ được trang bị các thiết bị bảo vệ như aptomat (MCB/RCBO) cho từng nhánh mạch, đồng thời có bộ chống sét (SPD), thiết bị chống giật, giúp ngắt nguồn khi có sự cố quá tải, ngắn mạch, rò điện, đảm bảo an toàn cho người dùng và thiết bị.
• Cung cấp nguồn điện ổn định: Nhờ cân bằng tải và các thiết bị bảo vệ, tủ điện giúp các thiết bị trong nhà hoạt động ổn định, giảm sụt áp, kéo dài tuổi thọ thiết bị.
• Giám sát và kiểm soát điện năng: Một số tủ điện còn tích hợp các thiết bị đo điện như ampe kế, volt kế giúp người dùng theo dõi lượng điện tiêu thụ và quản lý tốt hơn.
• Thuận tiện trong bảo trì, sửa chữa và nâng cấp: Thiết kế phân nhánh rõ ràng giúp dễ dàng kiểm tra, bảo trì và thay thế thiết bị khi cần mà không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống điện.
• Tủ điện 3 pha gia đình mang lại hiệu quả cao trong việc quản lý nguồn điện, bảo vệ an toàn và tối ưu hóa sử dụng điện trong nhà hay doanh nghiệp nhà xưởng với nhiều thiết bị công suất lớn hoạt động đồng thời.

Một số tủ điện 3 pha phổ biến

Các loại tủ điện 3 pha phổ biến nhất hiện nay trên thị trường bao gồm

• Tủ điện tổng (Main Distribution Board – MDB): tủ điện chính nhận nguồn và phân phối đến các tủ con.
• Tủ điện phân phối (Distribution Board – DB): tủ phân chia nguồn điện sang các nhánh điện nhỏ hơn.
• Tủ điện điều khiển (Motor Control Center – MCC): dùng để điều khiển và bảo vệ các động cơ điện.
• Tủ điện ATS (Automatic Transfer Switch): chuyển đổi nguồn điện chính sang nguồn dự phòng tự động khi mất điện.
• Tủ điện tự động hóa: tích hợp PLC, thiết bị giám sát và điều khiển tự động.

Trong gia đình sử dụng điện 3 pha, tủ điện phân phối 3 pha giúp phân chia tải điện đều giữa các pha, tăng hiệu quả sử dụng điện, giảm quá tải và bảo vệ an toàn nguồn điện cho thiết bị và người dùng. Tủ điện 3 pha gia đình thường có thiết kế nhỏ gọn, trang bị các thiết bị đóng cắt và bảo vệ phù hợp với nhu cầu sử dụng điện trong nhà.

Tủ điện phân phối 3 pha là một thành phần không thể thiếu trong các hệ thống điện hiện đại, giúp phân phối, quản lý và bảo vệ nguồn điện 3 pha một cách hiệu quả và an toàn, phục vụ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt hàng ngày.

So sánh tủ điện 3 pha gia đình và công nghiệp

Dưới đây là bảng so sánh giữa tủ điện 3 pha sử dụng cho gia đình và doanh nghiệp, dựa trên các tiêu chí khác nhau:

Tiêu chí	Tủ điện 3 pha gia đình	Tủ điện 3 pha công nghiệp
Mục đích sử dụng	Cung cấp điện cho các thiết bị gia dụng như máy lạnh, bếp điện, chiếu sáng	Cung cấp điện cho máy móc công nghiệp, dây chuyền sản xuất, động cơ công suất lớn
Kích thước và thiết kế	Thường nhỏ gọn, phù hợp với không gian nhà ở	Kích thước lớn hơn, thiết kế chắc chắn, có hệ thống làm mát, thông gió
Công suất	Công suất vừa và nhỏ, đủ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt	Công suất lớn, phục vụ cho hệ thống máy móc và thiết bị công nghiệp nặng
An toàn và bảo vệ	Trang bị các aptomat, rơ le cơ bản, bảo vệ tải vừa phải	Trang bị rơ le, aptomat, thiết bị bảo vệ phức tạp, chống quá tải, quá dòng, rò điện
Độ phức tạp lắp đặt	Đơn giản, phù hợp với thợ kỹ thuật thông thường	Phức tạp, cần kỹ sư chuyên nghiệp và thiết bị hiện đại
Chi phí đầu tư	Chi phí thấp hơn, phù hợp với ngân sách gia đình	Chi phí đầu tư cao do yêu cầu kỹ thuật và công suất lớn
Ứng dụng cụ thể	Nhà phố, căn hộ, biệt thự nhỏ có thiết bị điện tử sinh hoạt	Nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp, khu thương mại lớn

Tóm lại, tủ điện 3 pha gia đình có thiết kế nhỏ gọn, công suất vừa phải, phù hợp với nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, trong khi tủ điện 3 pha doanh nghiệp có kích thước lớn, công suất cao với nhiều thiết bị bảo vệ chuyên sâu, phục vụ cho môi trường sản xuất công nghiệp phức tạp hơn.

 

Bảng giá tủ điện 3 pha gia đình tham khảo