Cách làm chống sét đúng kỹ thuật và an toàn 100%

Chống sét đúng kỹ thuật và an toàn là yếu tố then chốt để bảo vệ tối ưu tính mạng, tài sản và công trình khỏi những hậu quả nghiêm trọng của hiện tượng phóng điện thiên nhiên – sét. Việc lắp đặt một hệ thống chống sét hiệu quả không chỉ dựa vào thiết bị chất lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào quy trình thi công chuẩn xác, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế hiện hành. Bài viết này, Cáp điện VN sẽ cung cấp các hướng dẫn chi tiết cách làm chống sét đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật, giúp công trình luôn được bảo vệ toàn diện trước các nguy cơ từ sét.

Kỹ thuật làm chống sét hiện đại năm 2025

Kỹ thuật làm chống sét hiện đại năm 2025 bao gồm nhiều bước thiết kế và thi công chuẩn xác nhằm bảo vệ tối đa con người và công trình khỏi tác động của sét.

• Khảo sát và đánh giá mức độ rủi ro sét đánh dựa trên bản đồ mật độ sét. Kiểm tra vật liệu công trình, hệ thống nối đất.
• Thiết kế hệ thống chống sét phù hợp với công trình: xác định vùng cần bảo vệ, lựa chọn loại kim thu sét (kim cổ điển Franklin hoặc kim thu phát xạ sớm ESE), tính toán số lượng dây thoát sét và thiết kế hệ thống tiếp địa đáp ứng điện trở dưới 10 Ω theo tiêu chuẩn TCVN 9385:2012.
• Thi công chuẩn kỹ thuật: lắp đặt kim thu sét ở điểm cao nhất, kéo dây thoát sét đi thẳng, lắp hệ thống tiếp địa (chôn cọc, nối hàn chắc chắn bằng phương pháp hàn nhiệt).
• Kiểm tra, đo điện trở tiếp địa, kiểm tra tính liên tục của mạch, kiểm tra và vận hành thử thiết bị chống sét lan truyền (SPD).
• Bảo trì định kỳ theo tiêu chuẩn, đảm bảo hệ thống chống sét hoạt động ổn định.
• Công nghệ chống sét hiện đại có thể kết hợp cảm biến IoT để giám sát hoạt động sét theo thời gian thực, nhận cảnh báo sớm giúp tăng hiệu quả bảo vệ.
• Vật liệu tiên tiến được sử dụng như hợp kim đồng-niken, vật liệu nano graphene giúp giảm điện trở đất, tăng hiệu suất dẫn dòng sét, kéo dài tuổi thọ hệ thống.
• Thiết kế hệ thống chống sét ứng dụng mô hình 3D để mô phỏng chính xác vùng bảo vệ, tối ưu chi phí và hiệu suất hoạt động.
• Kỹ thuật chống sét hiện đại còn tuân thủ nghiêm ngặt các quy chuẩn quốc tế IEC 62305 và tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9385:2012 đảm bảo mức độ bảo vệ cao nhất cho công trình ở mọi điều kiện khí hậu.

Hướng dẫn thiết kế hệ thống chống sét chuẩn 2025

Dưới đây là hướng dẫn thiết kế hệ thống chống sét theo tiêu chuẩn hiện hành mới nhất năm 2025, chi tiết và đầy đủ từ khảo sát đến thi công và bảo trì:

Khảo sát và đánh giá ban đầu

• Xác định vị trí địa lý, địa hình và mức độ nguy cơ sét đánh khu vực công trình xây dựng.
• Khảo sát vật liệu, kết cấu công trình và các hệ thống điện đã có.
• Đo điện trở đất hiện tại để làm căn cứ thiết kế hệ thống tiếp địa chống sét phù hợp.

Thiết kế sơ bộ

• Xác định cấp độ bảo vệ chống sét phù hợp dựa trên các chỉ số nguy cơ, tầm quan trọng và khả năng xảy ra thiệt hại.
• Lựa chọn loại kim thu sét: Kim thu sét cổ điển (Franklin) hoặc kim thu phát xạ sớm (ESE) tùy theo phạm vi, hình thái công trình.
• Thiết kế hệ thống dây thoát sét đảm bảo dẫn điện sét xuống đất hiệu quả nhất.
• Thiết kế hệ thống tiếp đất đáp ứng tiêu chí điện trở ≤ 10 Ω (hoặc thấp hơn tùy yêu cầu).

Tính toán kỹ thuật chi tiết

• Tính toán bán kính bảo vệ vùng an toàn cho công trình dựa theo loại kim thu sét và chiều cao công trình.
• Tính toán tiết diện dây dẫn sét đảm bảo khả năng chịu dòng và dẫn điện tối ưu.
• Tính toán hệ thống tiếp địa: số lượng cọc, khoảng cách, khả năng tiêu tán dòng điện sét.
• Lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền (SPD) phù hợp với hệ thống điện, thiết bị bên trong công trình.

Hồ sơ thiết kế và chuẩn bị thi công

• Lập bản vẽ thiết kế chi tiết, bản đồ lắp đặt kim thu, dây thoát sét, cọc tiếp địa, hộp kiểm tra.
• Danh mục vật tư thiết bị đạt chuẩn chất lượng (đồng nguyên chất, thép mạ kẽm…).
• Xây dựng quy trình thi công nghiêm ngặt, tuân thủ tiêu chuẩn TCVN 9385:2012 và IEC 62305.

Thi công và nghiệm thu hệ thống chống sét

• Lắp đặt kim thu sét chính xác vị trí cao nhất, kiểm tra an toàn.
• Đi dây thoát sét theo đường thẳng, hạn chế gấp khúc và đấu nối không đảm bảo.
• Thi công hệ thống tiếp địa bằng cách đóng cọc đồng, hàn nối bằng phương pháp hàn hóa nhiệt.
• Kiểm tra đo điện trở tiếp địa, tính liên tục mạch và thử hoạt động SPD.
• Lập biên bản nghiệm thu đầy đủ theo quy định.

Bảo trì và kiểm tra định kỳ

• Kiểm tra điện trở đất, tính liên tục của hệ thống định kỳ hàng năm.
• Kiểm tra tình trạng dây thoát sét, kim thu và các thiết bị bảo vệ.
• Bảo dưỡng, thay thế các thiết bị xuống cấp đảm bảo vận hành liên tục và hiệu quả.
• Việc thiết kế hệ thống chống sét theo đúng tiêu chuẩn và quy trình thi công chuẩn kỹ thuật giúp bảo vệ toàn diện công trình, an toàn cho người sử dụng và tăng tuổi thọ thiết bị điện, đồng thời giảm thiểu rủi ro do sét gây ra hiệu quả.

Việc áp dụng quy trình thiết kế chuẩn, vật tư chính hãng và thi công bởi đội ngũ chuyên nghiệp là yếu tố quyết định sự thành công và hiệu quả lâu dài của hệ thống chống sét.

Cách làm hệ thống chống sét đúng kỹ thuật và an toàn 100%

Việc lắp đặt hệ thống chống sét hiện đại, chuẩn kỹ thuật là yếu tố then chốt bảo vệ an toàn cho công trình của bạn trước tác động nguy hiểm của sét đánh. Hệ thống chống sét đạt hiệu quả lên đến 99% khi sử dụng vật tư đạt chuẩn và thi công đúng quy trình kỹ thuật. Dưới đây là 7 bước thi công hệ thống chống sét cho công trình nhà ở, giúp quý khách hàng tham khảo và áp dụng để đảm bảo an toàn tối ưu.

Bước 1: Khảo sát và thi công bãi tiếp địa

• Trước khi thi công, cần khảo sát kỹ hiện trạng công trình: vị trí địa lý, kích thước chiều cao, chiều dài, chiều rộng, và xác định vùng có nguy cơ bị sét đánh cao hay không. Trên cơ sở này, đưa ra biện pháp thi công phù hợp, tuân thủ tiêu chuẩn chống sét hiện hành TCVN 9385-2012.
• Thi công bãi tiếp địa là bước quan trọng đầu tiên, tránh trường hợp thi công phần trên mái mà bãi tiếp địa lại không thể thi công do vướng cơ sở hạ tầng như dầm móng bê tông, đường ống nước… Tùy vào địa chất công trình, phương pháp thi công bãi tiếp địa có thể áp dụng:
• Đào rãnh dài khoảng 5 – 10 mét, chia đều vị trí đóng các cọc tiếp địa.
• Với công trình nhỏ hẹp, có thể sử dụng phương pháp “máy nén đóng chôn sâu cọc tiếp địa 10m” hoặc khoan giếng cứu cọc tiếp địa.
• Đo kiểm tra điện trở đất; giá trị điện trở hệ thống chống sét phải nhỏ hơn 10 Ω, tiếp địa an toàn điện ≤ 4 Ω và các công trình đặc biệt có thể yêu cầu nhỏ hơn 0,5 Ω.

Bước 2: Gia công cột chống sét

Cột chống sét được lắp đặt ở vị trí cao nhất của công trình. Chất liệu thường sử dụng là inox hoặc thép mạ kẽm chống rỉ, có thể bổ sung dây neo gia cố để tăng khả năng chịu lực trước gió bão và giông tố. Cần tính toán đảm bảo cột chắc chắn, đẹp, hài hòa với công trình.

Bước 3: Lắp kim thu sét

Lắp đặt kim thu sét vào cột vào thời điểm thời tiết thuận lợi, không có mưa giông. Đấu nối dây dẫn sét từ kim thu tới cột đỡ cẩn thận bằng đầu cốt thủy lực, xiết bulong chắc chắn và đảm bảo cách điện bằng khớp nối composite. Ví trí dựng cột phải phù hợp kỹ thuật và thẩm mỹ, tránh làm ảnh hưởng kết cấu tòa nhà như thấm dột.

Bước 4: Đi dây dẫn sét

Đi dây dẫn sét phải tuân thủ tiêu chuẩn hiện hành, hạn chế các điểm gấp khúc lớn hơn 90 độ, tránh các mối nối không chất lượng. Dây dẫn sẽ được luồn trong ống gen điện hoặc ống nhựa PVC để bảo vệ. Với công trình cao dưới 28m, dây dẫn sét thường dùng dây đồng bện 1x50mm; với công trình cao hơn, số lượng dây và tiết diện cần tăng lên để đảm bảo dẫn dòng an toàn.

Bước 5: Lắp hộp kiểm tra điện trở

Ở các công trình có yêu cầu kiểm tra định kỳ hệ thống chống sét, cần lắp hộp kiểm tra điện trở lắp gần bãi tiếp địa để thuận tiện đo điện trở đất hàng năm. Hộp kiểm tra thường đặt cách mặt đất khoảng 1,2 – 1,5 mét. Các công trình nhỏ có thể không cần thiết lắp hộp này để tránh tạo điểm suy yếu trong mạch thoát sét.

Bước 6: Hàn nối cọc tiếp địa

Việc nối dây dẫn với cọc tiếp địa được thực hiện bằng phương pháp hàn hóa nhiệt – một kỹ thuật tạo liên kết đồng bền vững, không bị oxi hóa, giữ độ dẫn điện tốt, bền chắc với thời gian. Nếu đơn vị thi công không có khuôn hàn hóa nhiệt, có thể thay thế bằng việc dùng 2 kẹp đồng chữ U để tăng tính chắc chắn và liên kết.

Bước 7: Hoàn trả, kiểm tra lại hệ thống

Sau khi hoàn thiện lắp đặt, tiến hành đo lại điện trở hệ thống chống sét. Nếu giá trị điện trở chưa đạt yêu cầu (<10Ω), cần bổ sung cọc hoặc sử dụng hóa chất giảm điện trở đất. Cuối cùng, dọn dẹp vệ sinh, hoàn trả lại mặt bằng ban đầu và kiểm tra tổng thể toàn bộ hệ thống từ kim thu đến bãi tiếp địa.

Việc ứng dụng cách làm chống sét đúng kỹ thuật và an toàn không chỉ giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản mà còn nâng cao độ bền bỉ, ổn định của các hệ thống điện và công trình xây dựng. Để đạt được hiệu quả này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa việc lựa chọn vật tư chống sét chất lượng, thi công bởi các đơn vị chuyên nghiệp và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật. Ngoài ra, việc bảo trì, kiểm tra định kỳ cũng đóng vai trò không thể thiếu trong việc duy trì đảm bảo hệ thống chống sét luôn hoạt động hiệu quả lâu dài, mang lại sự an tâm tuyệt đối cho người sử dụng và chủ đầu tư.